BILDIRCIN
106
Sivas’ta meydana gelen olaylar s›ras›nda ç›kan Mad›mak Oteli
yang›n›nda hayat›n› kaybetti. Ölümünden sonra sevenleri tara-
f›ndan “As›m Bezirci’ye Sayg›” kitab› yay›mland› (1993). Bafll›ca
yap›tlar›: “Çok Kap›l› Oda” (1961), “Edip Cansever” (inceleme,
1961), “Günlerin-Getirdi¤i Götürdü¤ü” (Hüseyin Cöntürk ile
birlikte, 1962), “Bilimden Yana” (1963), “Abdülhak Hamit ve
Tar›k Yahut Endülüs Fethi” (1966), “Okudukça” (1967), “Ahmet
Haflim” (1967), “Nurullah Ataç” (1968), “Metin Elo¤lu” (1971),
“Seçme Romanlar” (R. Taner ile, 1973), “‹kinci Yeni Olay›”
(1974), “Sabahattin Ali” (1974), “Nâz›m Hikmet ve Seçme fiiir-
leri” (1975), “Bilimden Yana Sosyalizme Do¤ru” (1976), “Halk,
Sosyalizm, Kültür ve Edebiyat” (1979), “Hikâyecilerimiz”
(1980), “Seçme Hikâyeler” (R. Taner ile, 1981), “Orhan Kemal”
(1984), “Pir Sultan” (1986), “Halk›m›z›n Diliyle Bar›fl” (1987).
“fiairlerimizin Diliyle Bar›fl” (1987), “Türk-Yunan Dostluk ve
Bar›fl›” (1987), “Otuz Befl Yafl-Cahit S›tk› Taranc›/Bütün fiiirle-
ri” (1988), “R›fat Ilgaz” (1988), “Deyimlerimizin Sözlü¤ü”
(1990), “Oktay Akbal” (1991), “Türk Halk fiiiri” (1993).
BILDIRCIN,
k›rtavuklar› familyas›ndan bir kufl türü
(Co-
turnix).
Avrupa, Orta Asya, Afrika ve Madagaskar’da yaflar.
Ortalama 15-20 cm. boyundad›r. S›rt› kahverengi ve pas sar›s›
çizgilidir. Bafl› koyu kahverengi, karn› sar›ms› beyazd›r. B›ld›r-
c›nlar eylül, kas›m aras›nda Afrika’ya göç ederler. Ülkemizden
de geçerler. May›s ve haziran aylar›nda kuluçka yerine dönen
b›ld›rc›nlar›n av› çok yayg›nd›r.
B‹BL‹YOGRAFYA
ya da
B‹BL‹YOGRAF‹
→
KAY-
NAKÇA
B‹ÇERBA⁄LAR,
ekini hem biçen hem de demet yapan
orak makinesi. Yard›mc› bir motor ya da traktörün gücünden ya-
rarlanarak iflleyen biçerba¤lar›n biçme ayg›tlar›, orak makine-
sinde oldu¤u gibidir. Demet, ba¤lama tahtas›nda yap›l›r ve ba¤-
lan›r. Demet tafl›y›c›s› ise demetleri f›rlatmadan biriktirerek tane-
lerin dökülmesini önler. Gövdesi, makineyi hareket ettiren ve
gövdeyi tafl›yan iki tekerlekten oluflur.
B‹ÇERDÖVER,
ekini biçip döven, taneleri ay›r›p saman›
demet ya da balya durumuna getiren makine. Biçerdöverde biç-
me, dövme ve kald›rma ayg›tlar› bir aradad›r. Çekilen biçerdö-
verlerin bir taraf› iki tekerle¤e, di¤er taraf› traktöre dayan›r. Yar-
d›mc› bir motorla ya da traktör gücüyle ifller. Daha sa¤lam yap›-
l› olan kendi bafl›na hareket eden biçerdöverlerde ise önde ha-
reketi sa¤layan iki tekerlek, arkada yöneltici bir tekerlek bulunur.
B‹LANÇO,
muhasebede, bir iflletmenin ekonomik durumu-
nu ifade eden cetvel. Bilanço, iflletmenin, belirli bir dönem so-
nunda bütün mal varl›¤›n›, alacaklar›n› ve borçlar›n› göstermek
üzere düzenlenir. Envanterde gösterilen bu de¤erleri karfl›l›kl› ve
s›ral› bir biçimde gösterir. Eldekilerle alacaklar ve kâr ya da za-
rar aktif tablosunda, borçlar ise pasif tablosunda gösterilir.
B‹LARDO,
yeflil çuha kapl›, lâstik kenarl›, dikdörtgen bir ma-
sa üzerine konulmufl üç fildifli ya da s›k›flt›r›lm›fl talafltan yap›l-
ma topla ve isteka denen bir çeflit de¤nekle oynanan salon oyu-
nu. Oyun, bir topa isteka ile vurularak onu di¤er iki topa dokun-
durmaya dayan›r. Bu toplardan biri k›rm›z›d›r, beyazlar ise oyun-
culara aittir. Böylece yap›lan her vurufl için bir say› yaz›l›r. Ayr›-
ca Amerikan bilardosu denen, daha çok say›da top ve kenarlar›n-
da delikler bulunan bir masada oynanan bir türü de vard›r.
B‹LBAfiAR, Kemal
(1910 Çanakkale-1983 ‹stanbul), ro-
man, öykü yazar›. Ortaö¤renimini Edirne Ö¤retmen Okulu’nda
(1929), yüksekö¤renimini Gazi E¤itim Enstitüsü Tarih Bölü-
mü’nde yapt› (1935). 1937’den sonra ‹zmir Karatafl Ortaokulu
tarih ö¤retmenli¤ine atand›; bu görevden emekliye ayr›ld›
(1961). ‹lk öyküsü (Kaza yahut Çumac› Hasan) Aramak dergi-
sinde (‹zmir, 1939) ç›kt›. 1953’ten sonra yay›mlad›¤› iki öykü ki-
tab›nda, ilk ç›k›fl›nda görülen anlat›m ustal›¤›n› yitirmeyerek, ki-
flilerin iç dünyalar›n› daha fazla yans›tma iddias›nda ama top-
lumsal gerçekçi anlay›fla ba¤l› olan çal›flmalar›n› sürdürdü.
Bafll›ca yap›tlar›: “Anadolu’dan Hikâyeler” (1939), “Cevizli Bah-
çe” (öyküler, 1941), “Denizin Ça¤›r›fl›” (roman, 1943), “Pazar-
l›k” (öyküler, 1944), “Pembe Kurt” (öyküler, 1953), “Ay Tutul-
du¤u Gece” (roman, 1961), “Cemo” (roman, 1967 Türk Dil Ku-
rumu Roman Ödülü’nü kazand›, 1966), “Memo” (1970), “Yeflil
Gölge” (May Roman Ödülü, 1969), “Irgatlar›n Öfkesi” (1971),
“Baflka Olur A¤alar›n Dü¤ünü” (roman, 1972), “Kölelik Döne-
meci” (roman, 1977), “Bedofl” (roman, 1980), “Zühre Ninem”
(roman, 1982), “Kurba¤a Çiftli¤i” (masal, 1982).
B‹LEC‹K,
Marmara Bölgesi’nde il ve bu ilin merkezi olan
kent. ‹lin bir bölüm topraklar› Bat› Karadeniz ve Güneybat› ‹ç
Anadolu bölgelerine girer. Böylece Bilecik ili Bat› Karadeniz, ‹ç
Anadolu, hatta ‹çbat› Ege aras›nda, gerek iklim ve gerek topog-
rafya koflullar›yla bir geçifl alan›d›r. Kuzeyde Sakarya, do¤u ve
güneyde Bolu, Eskiflehir ve Kütahya, bat›da da Bursa illeri ara-
s›nda kal›r. Bilecik, alan› ve nüfusu bak›m›ndan Türkiye’nin kü-
çük illerinden biridir. Yüksek da¤ s›ralar› yoktur. Bununla bera-
ber derin vadilerle yar›lm›fl platolar, az yüksek tepelerle olduk-
ça engebeli bir arazisi vard›r. Sular›n› Sakarya’ya gönderir. Bun-
lar›n en önemlisi Karasu’dur. Ekonomi tar›ma dayan›r. Tar›m›n
bafll›ca özelli¤i çok çeflitli oluflu, fakat üretim miktar›yla herhan-
gi bir üründe dikkat çekecek bir düzeyde olmamas›d›r. ‹lin eko-
nomisine katk›s› önemsiz olmakla beraber, bira yap›m›nda kul-
lan›lan flerbetçiotu tar›m›n›n yap›ld›¤› bafll›ca aland›r. Hayvanc›-
l›k da ayn› durumdad›r. Sanayi kuruluflu olarak birkaç konserve
fabrikas›yla seramik, kereste, atefl tu¤las› yap›mevleri ve yafl
flerbetçiotunu iflleyen bir fabrika bulunur. Bilecik, Eskiflehir-
Haydarpafla demiryolu üzerindedir. ‹stasyonu kente 5 km uzak-
l›ktad›r. Önemli bir karayolu kavfla¤› olan Eskiflehir’den gelen
yollar Bilecik üzerinden Bursa, Adapazar›, ‹znik, Yalova yönleri-
ne do¤ru uzan›r. ‹l merkezi Bilecik kenti, Sakarya’n›n Karasu ko-
lu vadisine aç›lan bir plato üzerinde kurulmufltur. Yak›n çevre-
sindeki ‹znik, ‹negöl, Gemlik gibi yerleflmelere göre nispeten
sönük kalm›flt›r.
B‹LEfi‹K,
iki ya da daha çok elementin (bileflen), a¤›rl›kça
belli oranlarda birleflmesinden meydana gelen madde. Bileflik-
ler, bileflenlerinden farkl› kimyasal ve fiziksel özellikler gösterir-
ler. ‹norganik ve organik bileflikler gibi iki ana grupta incelenir-
