okul ansiklopedisi - page 128

BÜYÜKfiEH‹R
128
tan› ‹smet Pafla ve Genelkurmay Baflkan› Fevzi Çakmak taraf›n-
dan yönetildi. Yunan ordusu büyük bir direnme gösterdiyse de
baflar›l› olamad›. 30 A¤ustos günü, Yunan ordusunun son dire-
nifli de k›r›ld› ve Yunan Baflkomutan› Trikopis tutsak edildi. Bu
zaferden dokuz gün sonra da TBMM ordular› ‹zmir’e girdiler.
KURTULUfi SAVAfiI
BÜYÜKfiEH‹R,
belediye s›n›rlar› içinde birden çok ilçe bu-
lunan flehir. Büyükflehir belediyelerinin yönetimi hakk›ndaki 27
Haziran 1984 tarih ve 3030 say›l› yasada, belediye s›n›rlar› için-
de birden fazla ilçe bulunan flehirler büyükflehir olarak tan›m-
land›. Büyükflehirlerde büyükflehrin ad› ile bir büyükflehir bele-
diyesi, büyükflehre ba¤l› ilçelerde de ilçelerin ad›n› tafl›yan ilçe
belediyelerinin kurulmas› öngörüldü. Yasada büyükflehir bele-
diyelerinin organlar› büyükflehir belediye baflkan›, büyükflehir
belediye encümeni ve büyükflehir belediye meclisi olarak belir-
lendi. Büyükflehir belediye s›n›rlar› içindeki seçmenler taraf›n-
dan 5 y›l süre için seçilen büyükflehir belediye baflkan›, kendi-
sine yasayla verilen görevlerin yan› s›ra ilçe belediyeleri aras›n-
da hizmetlerin yürütülmesinde eflgüdüm sa¤lamakla da görev-
lendirildi. Büyükflehir kapsam›na al›narak büyükflehir belediye-
leri oluflturulan kentlerden baz›lar› flunlard›r: ‹stanbul, Ankara,
‹zmir, Adana, Bursa, Gaziantep, Kayseri, Konya.
BÜYÜKADA,
Marmara Denizi’nin kuzeydo¤usundaki ada-
lar›n en büyü¤ü. ‹stanbul iline ba¤l› Adalar ilçesinin merkezidir.
Anadolu yakas›ndan 4 km, Eminönü’nden 20 km uzakl›ktad›r.
K›fl aylar›nda azalan nüfus, yaz›n birkaç kat›na ç›kar. ‹stanbul’a
düzenli vapur seferleriyle ba¤l›d›r. Yerleflme alan› ve iskele,
adan›n kuzey k›sm›ndad›r. Adada çam a¤açlar›yla kapl› iki tepe
ve bunlar›n aras›nda “Birlik Meydan›” ad› verilen bir boyun var-
d›r. ‹skeleden bafllayarak aday› çepeçevre dolaflan yola “Büyük
Tur” ad› verilir. ‹skele ile Birlik Meydan› aras›ndaki yol da “Kü-
çük Tur”dur. Bat› k›y›s›nda Dil ad› verilen çaml›k vard›r. Yüzöl-
çümü 5,36 km
2
.
BÜYÜKAYI,
kuzey gökküresinde bir tak›my›ld›z. Yedi y›ld›z-
dan oluflur. Sapl› bir tavaya benzer. Lâtince ad› Ursa major’dur.
Küçükay› tak›my›ld›z›n›n yak›n›ndad›r. Türkiye enleminde her
zaman ç›plak gözle görülebilir.
BÜYÜKÇEKMECE GÖLÜ,
‹stanbul’un bat›s›nda, Mar-
mara Denizi’nin kuzey k›y›s›nda, 11 km
2
geniflli¤inde göl. Önü
k›y› kordonu ile kapanm›fl, eski bir körfezdir. Bu nedenle, türü
bak›m›ndan bir “k›y› gölü-lagün”dür. ‹stanbul-Edirne flosesi,
Küçükçekmece Gölü’nde oldu¤u gibi, gölü kapayan k›y› kordo-
nu üzerinden geçer. Göl, kendi geniflli¤ine yak›n bir körfezle
Marmara’ya aç›l›r.
BÜYÜTEÇ,
cisimlerin görüntüsünü büyütebilen, odak uzak-
l›¤› küçük, yak›nsak mercek. Ayr›nt›lar› fark edebilmek için, gö-
zün a¤tabakas› üzerine düflen görüntüleri yeterince büyütmek
gerekir. Bunun için, cismi göze yaklaflt›rmak ya da büyüteç kul-
lanmak gerekir.
1...,118,119,120,121,122,123,124,125,126,127 129,130,131,132,133,134,135,136,137,138,...672
Powered by FlippingBook