CEVDET KUDRET
135
denilen bir salg› birikir. Buna karfl›l›k, baflta böbrekler olmak
üzere iç salg› bezleri, cildin ter ve ya¤ bezleri faaliyete geçerler.
Yer yer kemikleflme de bafllar. Cilt henüz saydam olup üzeri “la-
nugo” denilen tüylerle kapl›d›r. 5. ayda cenin geliflmesine de-
vam eder; t›rnaklar flekillenir, saçlar ç›kmaya bafllar. 6. ayda k›l
oluflumu geliflir. Kemikleflme belirli bir durum al›r. Ceninin bo-
yu ortalama olarak 30 cm., a¤›rl›¤› da 900-950 gram kadard›r.
Gözkapaklar›, ön kamara ve mercek de meydana gelir. 7. ayda
ceninin boyu 35 cm.ye, a¤›rl›¤› da 1.300-1.400 grama ulafl›r.
Cilt, saydaml›¤›n› ve k›rm›z› görünümünü kaybeder. 8. ayda bo-
yu 40 cm. kilosu da ortalama 2.000-3.000 gram aras›ndad›r. Bu
ayda do¤an çocuklar genellikle yaflarlar. 9. ay, çocu¤un ana
rahminde geliflmesini tamamlad›¤› ayd›r. Boy 50 cm. ve a¤›rl›k
da 3.000-3.500 gr.d›r. Cilt alt› tamamen ya¤ dokusu ile dolar,
cilt tüylerinin büyük bir k›sm› kaybolur ve cilt ya¤› yaln›z koltuk
alt›, kas›k ve boyunda kal›r. Üreme organlar›n›n ilk geliflimi de
tamamlan›r.
CENNETKUfiU,
cennetkuflugillerden, ötücü bir kufl türü
(Paradisea).
Özellikle Yeni Gine’de yaflar. En iyi bilinen tü-
rünün bafl›n›n ve boynunun arkas› limon; bo¤az› zümrüt yeflili;
gö¤sü siyah ve kanatlar› kestane rengidir.
CERMENLER,
Almanlar›n atas› say›lan Hint-Avrupa halk›.
Ren Nehri, Karpatlar, Tuna Nehri ve Balt›k Denizi ile çevrili böl-
gede yerlefltiler, kendilerinden önce burada yaflayan Keltleri ba-
t›ya sürdüler. Cermenler, di¤er uluslar ve Roma ‹mparatorlu¤u
ile sürekli savaflt›lar, ‹.S. 5. yüzy›lda eski özelliklerini yitirip di-
¤er kavimlerle kar›flarak Hristiyan bir halk toplulu¤una dönüfl-
tüler. Bir ulus durumuna gelemeyen Cermenlerin ortak yönleri;
yaln›zca dinsel inançlar› ve yaflam biçimleriydi. Do¤a güçlerini
simgeleyen tanr›lara taparlard›. Din adamlar› yoktu. Törenlerini,
kabile ya da aile baflkanlar› yönetirdi. Ölüme inanmazlar, ölenin
dünyadakinin ayn› bir yaflama bafllayaca¤›n› düflünürlerdi. Sa-
natlar›n›n özelli¤i, boflluk olmay›fl›d›r; süslemeleri, yüzeyi tü-
müyle kaplard›. Mine ifllemeli kuyumculuk yap›tlar› önemlidir.
CERRAH,
ameliyatla iyilefltirme yöntemine dayal› t›p dal›.
Eski ça¤lardan beri uygulanagelmifltir. ‹yonya’da Hipokrates za-
man›nda geliflti, ‹skenderiye Okulu’nun ve Romal›lar›n da bu
geliflmeye önemli katk›lar› oldu. Do¤u dünyas›nda ‹bni Sina,
çeflitli ameliyatlar ve anestezi yollar› üzerinde yap›tlar verdi. Or-
ta Ça¤ Avrupas›’nda kilise bask›s›yla duraklayan cerrahî, Röne-
sans ile birlikte yeniden geliflmeye bafllad›. 19. yüzy›lda azot
protoksitin uyuflturucu özelliklerinin bulunmas›, bu alanda bir
devrim oluflturdu. Monton ve Simpson gibi hekimler, anestezi-
nin ilk uygulay›c›lar› oldu. Daha sonra, yine 19. yüzy›lda Paste-
ur ve Lister’in öncülü¤ünde, mikroptan ar›nd›rma ifllemlerinin
uygulanmas›, ölüm oran›n› iyice azaltt›. Antibiyotiklerin bulun-
mas›, reanimasyon yöntemleri, kan verme olana¤›n›n sa¤lan-
mas› gibi ifllemler sonucu, günümüzde cerrahî, organ nakli dü-
zeyine yükseldi. 1959’daki ilk böbrek naklini, 1967’de Dr. Bar-
nard’›n gerçeklefltirdi¤i kalp nakli izledi. Kulak zar›, ortakulak
nakilleri büyük baflar› kazand›. Vücut d›fl›ndan kan dolafl›m›n›
sa¤layan araçlar, kalp pilleri uygulamaya kondu. 1982 Aral›¤›n-
da ilk kez bir insana yapay kalp tak›ld›. Ayr›ca eklemli protezler-
le diz, dirsek ve kalçada tümüyle de¤iflim yap›labilmektedir.
Cerrahinin diflçilikte uygulanmas› da bu alanda birçok yenilik-
ler getirdi.
CERVANTES SAAVEDRA,
Miguel de
(1547 Alcala de Hena-
res-1616 Madrid), ‹spanyol yazar›.
Yoksul bir doktorun o¤luydu. Düzen-
li bir ö¤renim görmedi. Er olarak ‹s-
panya Deniz Kuvvetleri’ne kat›ld›
(1570). ‹nebaht› Deniz Savafl›’nda
elinden sakatland› (1571). Dört y›l
daha askerlik yapt›ktan sonra ‹span-
ya’ya dönerken, bulundu¤u gemi Türk
korsanlar›n›n eline geçti. Cezayir’de befl y›l tutsak kald›ktan son-
ra ülkesine döndü. Madrid’e yerleflerek kendini yazmaya verdi.
Yazarl›kla geçinemeyip borçlan›nca, ‹spanyol ordusunda sat›n
alma görevlisi oldu, daha sonra vergi memurlu¤u yapmaya bafl-
lad› (1594). Vergi paralar›n› emaneten b›rakt›¤› banker bat›nca
tutukland› (1597) ve bir y›l hapis yatt›. Borçlar› yüzünden yeni-
den hapse girdi (1602). Elli sekiz yafl›ndayken “Don Quijote”un
(Don Kiflot, 1605-1615) birinci bölümünü yay›mlad›. Bu yap›t
kendisine ün getirmekle birlikte parasal bir kazanç sa¤lamad›.
Yine de coflkuyla yeni yap›tlar yazmaya koyuldu. Don Kiflot’un
yan› s›ra ikinci büyük yap›t› olan “Novelas Ejemplares”i (Örnek
Al›nacak Öyküler, 1613) yay›mlad›. Yaflam›n›n sonuna dek yok-
sulluktan kurtulamad›. Gelmifl geçmifl öykücülerin en büyükle-
rinden biri olan Cervantes, “Don Kiflot” ile dünya edebiyat›n›n
ölümsüz bir baflyap›t›n› yaratm›flt›r. Sonradan “roman” denilen
edebiyat türünün geliflmesinde bu yap›t›n büyük etkisi olmufltur.
On iki öyküden oluflan “Örnek Al›nacak Öyküler”, ça¤›n yaflam›-
na gerçekçi bir ayna tutar. Öykülerden baz›lar› biçim ve içerik
bak›m›ndan kendi türünde bir devrim niteli¤i tafl›r.
CEVDET KUDRET
(1907
‹stanbul-1992 ‹stanbul), flair, ya-
zar. Soyad› Solok’tur. Davutpafla
Ortaokulu ve ‹stiklâl Lisesi’nde
okudu (1930). Lisede ö¤renciy-
ken Yedi Mefl’ale hareketine kat›-
larak (1928) dönemin edebiyat
çevrelerinde ad›n› duyurdu. “Bi-
rinci Perde” (1929) adl› bir fliir ki-
tab› yay›mlad›. ‹stanbul Hukuk
Fakültesi’ndeki yüksekö¤renimini
bitirince (1933) meslek olarak edebiyat ö¤retmenli¤ini seçti.
Kayseri, Ankara Atatürk Lisesi ve Devlet Konservatuvar›’nda ça-
l›flt› (1934-1945). Bakanl›kça ö¤retmenlikten al›narak Türk An-
siklopedisi’ne atand› (1945-1950). DP döneminde bu görevin-
den de ayr›lmak zorunda b›rak›l›nca bir süre avukatl›k yapt›; bir
süre de Türk Dil Kurumu’nda çal›flt›. Ankara’da Bilgi Yay›ne-
vi’nde dan›flmanl›k yapt›. Edebiyata fliirle bafllayan Cevdet Kud-
ret, genellikle hece ölçüsüyle yaz›lm›fl fliirlerinde, kiflinin evren
karfl›s›ndaki yaln›zl›¤›n› iflledi. “On Ölüm fiark›s›”nda bireysel
dram› çeflitli yönleriyle yans›tt›. “Tersine Akan Nehir”, “Rüya
