okul ansiklopedisi - page 334

‹NC‹
334
‹NC‹
, istiridye
gibi kimi yumu-
flakçalar›n için-
den ç›kan ve daha
çok süs eflyas›
olarak kullan›lan
küçük, yuvarlak,
sert, sedefli tane.
‹ncinin ortas›nda
parazit, kum tanesi vb. bir çekirdek vard›r. Bu çekirdek y›llarca
üst üste binen kalsiyum karbonat tabakalar›yla kaplan›r.
‹NC‹L
, Hristiyanlar›n kutsal kitab›. Tek bir yazar taraf›ndan ka-
leme al›nm›fl tek bir metin de¤ildir. Her biri ‹sa’n›n yaflam›n› ve
ö¤retisini, kendi görüfllerini de katarak aktaran çeflitli yazarlara
ait ‹nciller vard›r. Bunlardan ‹.S. 60-110 y›llar› aras›nda yaz›lm›fl
olan dördü Katolik Kilisesi taraf›ndan resmen kabul edilmifltir
ve “Kilise ‹ncili” ad›n› al›rlar. Bu dört kitaptan birincisini Aziz
Matta, ikincisini Aziz Markos, üçüncüsünü Aziz Luka ve dör-
düncüsünü Aziz Yohanna derledi. Bunlardan ilk üçü birbirine
benzer biçimlerde yaz›lm›fllard›r. ‹çlerinde edebî de¤eri en yük-
sek olan, Luka ‹ncili’dir. Aziz Yohanna ise bu üç ‹ncil’i inceleye-
rek onlar›n eksikliklerini tamamlad›¤›n› iddia etti¤i bir metin
yazm›flt›r. Bu nedenle ‹ncil’den söz edildi¤inde, söyleneceklerin
hangi ‹ncil’e ait oldu¤u da belirtilir. Yunanca olan “incil” sözcü-
¤ünün anlam› “müjde” demektir. ‹ncil, ilk olarak Yunanca ve ‹b-
ranice yaz›ld›; daha sonra Lâtinceye çevrildi ve Orta Ça¤ boyun-
ca, Martin Luther, ‹ncil’i Almancaya çevirene dek hep Lâtince
okundu. ‹ncil, ‹sa’ya kaynakl›k eden Yahudi kültüründen ve Tev-
rat’tan büyük ölçüde esinlenmifltir. Hatta onun, Tevrat’›n yeni-
lenmesi oldu¤unu iddia edenler de ç›km›flt›r. Bu yüzden Tevrat’a
“Ahdiatik” (Eski Ahit), ‹ncil’e “Ahdicedit” (Yeni Ahit) denmifltir.
‹NC‹R
, ikiçeneklilerin dutgiller familyas›ndan, 8-10 m. boyun-
da bir meyve a¤ac› (Ficus). Tropikal ve yar› tropikal bölgelerde
yetiflen 600 kadar çeflidi vard›r. ‹ncir çeflitlerinin ço¤u k›fl›n
yapra¤›n› dökmez. Türkiye, Bat› Asya ve Akdeniz çevresinde ye-
tifltirilen kültür inciri, yapraklar› genifl dilimli, k›fl›n yapra¤›n›
döken bir a¤açt›r (Ficus earica). Çok eskiden, daha Antikça¤’da
kültüre al›nm›flt›r. Birisi yaln›z erkek bireyler, öteki de yaln›z di-
fli bireyler oluflturan iki ›rka ayr›l›r. ‹ncirde tozlaflma ve döllen-
me “ilek sine¤i” ad› verilen bir tür maz› sine¤i yard›m›yla olur.
‹NÇ
, 2,54 cm. de¤erinde ‹ngiliz uzunluk ölçü birimi. 12 inçe
foot (ayak) denir ve 30,48 cm. de¤erindedir.
‹NDEKS
, inceleme ve araflt›rma kitaplar›n›n sonuna eklenen
alfabetik özel adlar çizelgesi; dizin. Terim ve kavramlarla kitap
adlar›n› kapsayan›na genel indeks denilir. Ayr›ca konular bafll›k
al›narak ve ilgili kavramlar s›ralanarak da düzenlenebilir.
‹NEBAHTI DEN‹Z SAVAfiI
, Osmanl› donanmas› ile
Haçl› donanmas› aras›nda 1571 y›l›nda yap›lan deniz savafl›.
Osmanl›lar›n K›br›s Adas›’n› almalar› (1570) Avrupa’da büyük
tepkilere yol açt›. Bundan yararlanan Papa V. Pius, ‹spanya’y›,
Cenevizlileri ve Fransa hariç tüm Katolik Avrupa’y› Osmanl›lar
aleyhine birlefltirmeyi baflard›. 15 May›s 1571’de Roma’da Kut-
sal ‹ttifak imzaland›. Buna göre Türkler Akdeniz’den at›lacakt›.
Haz›rlanan 300 gemilik Haçl› donanmas› Roma Cermen ‹mpa-
ratoru V. Karl’›n o¤lu Don Juan’›n komutas›nda 15 Eylül
1571’de Akdeniz’e aç›ld›. K›br›s’›n fethinden sonra durumu ha-
ber alan ve düflman› karfl›lamak üzere ‹nebaht›’da bulunan, 287
gemiden oluflan Osmanl› donanmas›na ise, daha çok bir kara
savaflç›s› olan Kaptan›derya Müezzinzade Ali Pafla komuta edi-
yordu. Osmanl› donanmas›nda gemilerin teçhizat ve müretteba-
t› eksik oldu¤u gibi, donanma komutanlar› aras›nda birlik ve be-
raberlik yoktu. 7 Ekim 1571 sabah› ‹nebaht›’n›n 12 mil kadar
a盤›nda savafl bafllad›. Bütün bir gün süren deniz savafl›, Os-
manl› donanmas›n›n yenilgisiyle sonuçland›. 142 Osmanl› ge-
misi batt› ya da düflman eline geçti. 20.000 Osmanl› denizcisi
flehit oldu. Yaln›z Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Pafla, karfl›s›nda-
ki düflman gemilerini püskürttü ve kendi gemilerini kurtard›. Ali
Pafla, bu baflar›s›ndan sonra kaptan›deryal›¤a getirildi. Kurulan
yeni donanma denize ç›karak bu bozgunun öcünü almak iste-
diyse de düflman donanmas›n› bulamad›. Bu yenilgi Avrupa’da
büyük yank›lar uyand›rd›. ‹nebaht› Deniz Savafl›, Osmanl› Dev-
leti’nin Bat›l›lar karfl›s›nda ilk büyük deniz yenilgisidir.
‹NG‹L‹Z KEMAL
, (1887 ‹stanbul-1966 ‹stanbul), Türk aja-
n›. As›l ad› Ahmet Esat Tomruk’tur. Galatasaray Sultanisi’nde
okurken padiflah›n hafiyeleri taraf›ndan tutuklan›nca Avrupa’ya
kaçt›. I. Dünya Savafl› bafllay›nca ‹stanbul’a döndü ve Çanakka-
le cephesine gönderildi. Bir ara ‹ngiliz casusu Lawrence’in pe-
fline düfltü. ‹stanbul’un iflgali üzerine geri döndü. Biga’da ve Ba-
l›kesir Kuvay› Milliyesi’nde çal›flt›. Anzavur ve Gâvur ‹mam çe-
telerine karfl› faaliyetler yürüttü. Antalya civar›ndaki bir Yunan
casusluk flebekesini ortaya ç›kard›. Cumhuriyet’ten sonra yurt
d›fl›nda çeflitli istihbarat görevlerinde bulundu.
‹NG‹L‹Z MUH‹PLER‹ CEM‹YET‹,
I. Dünya Savafl› so-
nunda ‹ngiliz ç›karlar›n› korumak ve Türk ba¤›ms›zl›k hareketini
bo¤mak amac›yla kurulmufl dernek. Dernek, Hürriyet ve ‹tilâf
Partisi’nin program› do¤rultusunda bir tüzük ve programla ku-
ruldu (1919). Fakat çal›flmalar›nda bu tüzü¤ü ve program› da
aflarak do¤rudan siyasal ve gizli çal›flmalar yapt›. ‹stanbul’da 20
kadar flubesi vard›. Yay›n organ› olarak “‹stanbul” adl› bir gaze-
te ç›kar›yordu. Anadolu’da bafllayan ba¤›ms›zl›k savafl› ile aç›k-
ça mücadele ediyor, bu savafl› destekleyen gizli örgütlere karfl›
da casusluk eylemleri yap›yordu. Cemiyetin en etkili yöneticisi
Sait Molla’n›n, ‹ngiliz casusu oldu¤u ve yaz›flmalar› ortaya ç›k-
m›flt›r. Anadolu hareketi geliflip güçlendikçe bu cemiyet de gü-
cünü yitirdi ve çöktü.
‹NG‹LTERE
, (‹ng.: England, Fr.: Angleterre), Avrupa’n›n bat›-
s›nda devlet. ‹rlanda’n›n ba¤›ms›z bir devlet olarak kurulmas› ve
1949’da Commonwealth üyeli¤inden çekilmesinden sonra, Bri-
tanya Adalar› üzerinde yer alan devletin resmî ad›, Büyük Britan-
ya ve Kuzey ‹rlanda Birleflik Krall›¤› biçiminde de¤ifltirilmifltir.
Fakat Türkiye’de de oldu¤u gibi, ‹ngiltere ad›, ço¤u kez Birleflik
Krall›k ya da Büyük Britanya Adalar›’n›n yerine kullan›l›r. Birleflik
Krall›k dört siyasal üniteden oluflur: ‹ngiltere, ‹skoçya, Galler Ül-
1...,324,325,326,327,328,329,330,331,332,333 335,336,337,338,339,340,341,342,343,344,...672
Powered by FlippingBook