M‹LETOS
470
y›lda da Osmanl›lar›n topraklar›na kat›ld›. 17. yüzy›lda da tama-
men harabe hâline geldi. Milet ile ilgili kaz›lar, 15. yüzy›lda bafl-
lad› ve günümüze kadar sürdü. Kentin bafll›ca kal›nt›lar›: Surlar,
Athena Tap›na¤›, Tiyatro, Hamam, Güney Agoras›, Kuzey Ago-
ras›, fiehir Meclisi, Tören Caddesi, Apollon Aç›khava Tap›na¤›.
M‹LETOS
→
M‹LET
M‹L‹GRAM,
bir gram›n binde birine eflit, kütle ölçüsü birimi
(simgesi, mgr.).
→
GRAM
M‹L‹METRE,
metrenin binde birine eflit uzunluk birimi
(simgesi mm.).
→
METRE
M‹LLET KÜTÜPHANES‹,
‹stanbul’un Fatih semtinde
genel kitapl›k. Ali Emiri Efendi (1857-1924) taraf›ndan Feyzul-
lah Efendi Medresesi’nde kurulmufl olan kitapl›¤›n dokuz kub-
beli bir salonu vard›r. Bu kubbeler, her biri sekiz köfleli sekiz
mermer sütunla tabana oturur. Tüm bina 1916 y›l›nda kitapl›k
olarak hizmete girdi ve 1962’de il halk kitapl›¤› olarak çal›flma-
lar›na bafllad›. Daha sonra Millî E¤itim Bakanl›¤›’na ba¤l› olarak
çal›flt›. ‹çinde bar›nd›rd›¤› elyazmalar› ve basma eski yap›tlardan
dolay› yayg›n bir üne sahip olan kitapl›¤›n birçok kitab›, Süley-
maniye Kütüphanesi’ne devredilmifltir.
M‹LLET MECL‹S‹,
Türkiye’de 1987’de yap›lan Anayasa
de¤iflikli¤ine göre yasama organ›n›n, bütün üyeleri genel oyla
seçilen 450 milletvekilinden oluflan kurul. Milletvekili say›s›,
daha sonra 550’ye ç›kar›lm›flt›r. 1961 Anayasas›’n›n öngördü¤ü
yasama organ›, Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi’nden
olufluyordu. Senato ve Meclis’in bütünü, Türkiye Büyük Millet
Meclisi ad›n› tafl›yordu. Millet Meclisi, Cumhuriyet öncesi dö-
neminde “Heyeti Mebusan” ad›yla 1876 Anayasas›’nda yer ald›.
Daha sonra 1921 ve 1924 anayasalar›nda yasama organ› tek
meclis olarak düzenlendi¤i için bu meclis Türkiye Büyük Millet
Meclisi (TBMM) olarak adland›r›ld›. 12 Eylül 1980’de iktidara
gelen askerî yönetim, Cumhuriyet Senatosu ile birlikte Millet
Meclisi’ni de kald›rd›. 1982 Anayasas›’nda ise yasama yetkisi
tek bir meclise, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verildi.
M‹LLET MEKTEPLER‹,
Cumhuriyet’in ilân›ndan sonra,
Lâtin alfabesine dayanan yeni Türk harflerinin ö¤retilmesi ama-
c›yla aç›lan okuma-yazma kurslar›. ‹lk millet mektebi ‹stanbul’da
Dolmabahçe Saray›’nda aç›ld›. Bunu ‹stanbul’da ve baflka iller-
de yeni kurslar›n aç›lmas› izledi. 3 Kas›m 1928’de “Türk Harfle-
ri Hakk›nda Kanun” yay›mland› ve yeni harflerin en geç alt› ay
içinde ö¤renilmesi zorunlulu¤u getirildi. K›sa bir süre sonra
“Millet Mektepleri Teflkilat› Talimatnamesi” ad›yla bir yönetme-
lik ç›kar›ld› ve Arap harfleriyle okuma-yazma bilenlerin yan› s›-
ra hiç okuma-yazma bilmeyenlerin de bu kurslara devam etme-
si öngörüldü. Bu talimatnameye göre cumhurbaflkan›, millet
mekteplerinin baflö¤retmeniydi. 16-45 yafllar› aras›nda olanla-
r›n millet mekteplerine devam etmesi zorunluydu. Yaklafl›k se-
kiz y›lda 2.500.000’i aflk›n insan millet mekteplerinden bitirme
belgesi ald›; okur-yazarl›k oran› da % 10’dan % 25’e yükseldi.
1936’da millet mektepleri uygulamas›na son verildi; bu kursla-
r›n ifllevini Halkevleri ve Halkodalar› üstlendi.
M‹LLÎ EDEB‹YAT,
II. Meflrutiyet’ten sonra Ömer Seyfettin
ve arkadafllar›nca Selânik’te ç›kar›lan (1911) Genç Kalemler
dergisiyle bafllat›lan edebiyat 盤›r›. Millî bir edebiyat yaratmak
için dilin millilefltirilmesinin savunuldu¤u ak›m, Ziya Gökalp’in
de kat›lmas›yla güçlenmifl, Türkçülük düflüncesiyle beslenmifl-
tir. Ak›m›n öncüsü, fliirde “Türkçe fiiirler” (1899) kitab›yla Meh-
met Emin Yurdakul’dur. Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem. Zi-
ya Gökalp ise ilk yürütücüleri olmufllard›r. Millî edebiyat yolun-
daki ilk örnekler, ak›m› bafllatanlarca verilmifltir. Ak›m›n bafll›ca
özellikleri dilde yal›nl›k, halk edebiyat› fliir biçimlerinden yarar-
lanma ve hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde yerlilik ola-
rak özetlenebilir. Çok önemli bir yenilik de daha yüzy›l›n bafl›n-
da Mehmet Emin Yurdakul’un gerçeklefltirdi¤i, edebiyat›n ‹stan-
bul d›fl›na ç›kmas›, Anadolu’ya aç›lmas›d›r. Millî edebiyat ak›m›
k›sa sürede de¤iflik sanat anlay›fllar›n› savunan yazarlarca da
benimsenmifl, yal›n bir dille yazma, konular›n› yaflamdan, ülke
gerçeklerinden seçme ve ulusal kaynaklara yönelme ilkelerinde
birleflilmifltir. Bu durum ayn› zamanda Türkçülük-Turanc›l›k dü-
flüncesinin b›rak›lmas›na, ulusalc›l›k denilebilecek bir bileflime
ulafl›lmas›na yol açt›. Özellikle öykü ve roman alanlar›nda Ya-
kup Kadri Karaosmano¤lu, Halide Edip Ad›var, Refik Halit Ka-
ray, Reflat Nuri Güntekin en baflar›l› örnekleri verdiler. Fuat
Köprülü de bilimsel incelemenin ilk örneklerini ortaya koydu.
Millî edebiyat kavram›, Türk edebiyat› tarihinin bölümleniflinde
1911-1922 y›llar›n› kapsayan dönemin ad› olarak kullan›lm›fl,
dünya görüflleri ve sanat anlay›fllar› farkl› edebiyatç›lar da bu ad
alt›nda toplanm›flt›r. Ayr›ca millî edebiyat anlay›fl› Cumhuriyet
döneminde de sürmüfl, 1950’lere kadar yayg›nl›¤›n› korumufl-
tur. fiiirde Faruk Nafiz Çaml›bel, Yusuf Ziya Ortaç, Orhan Seyfi
Orhon, Halit Fahri Ozansoy, Enis Behiç Koryürek gibi hececiler
millî edebiyat ak›m›n›n en tipik sürdürücüleridir. Öykü ve ro-
manda ise Ercüment Ekrem Talu, Selahattin Enis, Osman Cemal
Kayg›l›, F. Celalettin, Peyami Safa, Aka Gündüz gibi yazarlar
millî edebiyat yolunda ürün verdiler.
M‹LLÎ E⁄‹T‹M GENÇL‹K ve SPOR BAKANLI⁄I
E¤itim ve ö¤retim hizmetlerinin yürütülmesini sa¤lamak, bu
hizmetlerin görülmesine ait kurum ve kurulufllar›n aç›lmas›yla
ilgili çal›flmalar yapmak, spor ve gençlik etkinliklerini destekle-
mek için tesisler kurmak ve sporcular› korumak amac›yla kurul-
mufl bakanl›k. Bakanl›¤›n ana hizmet birimleri flunlard›r: ‹lkö¤-
retim Genel Müdürlü¤ü, Ortaö¤retim Genel Müdürlü¤ü, Erkek
Teknik Ö¤retim Genel Müdürlü¤ü, K›z Teknik Ö¤retim Genel
Müdürlü¤ü, Ticaret ve Turizm Ö¤retimi Dairesi Baflkanl›¤›, Din
Ö¤retimi Genel Müdürlü¤ü, Ç›rakl›k ve Yayg›n E¤itim Genel
Müdürlü¤ü, Yüksekö¤retim Dairesi Baflkanl›¤›, Gençlik Beden
E¤itimi ve Okul Spor Hizmetleri Genel Müdürlü¤ü, Özel E¤itim
ve Rehberlik Dairesi Baflkanl›¤›, Özel Ö¤retim Kurumlar› Daire-
si Baflkanl›¤› ve Gençlik Hizmetleri ve Faaliyetleri Dairesi Bafl-
kanl›¤›. Bakanl›¤a ba¤l› kurulufllar: Beden terbiyesi Genel Mü-
dürlü¤ü ve Yüksek Ö¤renim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel
Müdürlü¤ü’dür.
M‹LLÎ ‹ST‹HBARAT TEfiK‹LÂTI
→
M‹T
M‹LLÎ KÜTÜPHANE,
Ankara’da Nam›k Kemal Mahalle-
