M‹RAÇ
472
lerin tüylerini teker teker boyamak), renkleri ›fl›k-gölge etkisi
aramadan dümdüz sürmek bu özelliklerin en önemlileridir. Biz-
de eskiden minyatüre “nak›fl”, ressam›na da “nakkafl” denirdi.
Nakkafllar, pamuktan yap›lma bir tabaka Hint k⤛d›n›, mermer
bir levha üzerine serer, mermer bir silindirle sürte sürte parlat›r;
suya bat›rd›¤› ›slak f›rça ile istedi¤i resmi çizer, daha sonra Çi-
ni mürekkebiyle önceden çizdi¤i çizgileri belirterek yap›t›n› ta-
mamlard›. Kanunî devrinde minyatür sanat› çok geliflti. Nigâri
(Haydar Reis) “Hünername”yi, Nakkafl Osman ise III. Murat’›n
o¤lunun sünnet dü¤ününü anlatmak üzere yaz›lm›fl “Surna-
me”yi 427 resimle süsleyerek büyük bir yap›t oluflturdular. 17.
yüzy›lda Nakfli (Ahmet Mustafa), 18. yüzy›lda Levni (Edirneli
Abdülcelil Çelebi) gibi büyük ustalar yetiflti. 19. yüzy›lda Bat›’da
geliflen ya¤l›boya resim hareketi, minyatürcülü¤ün sönmesine
neden oldu. Türk minyatürlerinin en güzel yap›tlar›, bugün Top-
kap› saray› Müzesi, Üniversite ile Fatih Millet kitapl›klar› ve Pa-
ris Millî Kitapl›¤›, ‹ngiltere Müzesi (British Museum) gibi büyük
müze ve kitapl›klarda bulunmaktad›r.
M‹RAÇ,
merdiven, yükselme anlamlar›nda Arapça bir sözcük
olup Hz. Muhammet’in, gö¤e ç›k›p Allah ile konuflmas›n›n ad›.
Kuran ve hadislerde miraçla ilgili aç›k bir bilgi bulunmamakla
birikte, konuya de¤inmeler vard›r. ‹slâm din bilginleri, bu de-
¤inmeleri yorumlayarak, Hz. Muhammet’in gö¤e ç›kt›¤› kan›s›na
varm›fllard›r. Ancak bu yolculu¤un zaman› ve biçimi üzerinde
bir anlaflmaya var›lamam›flt›r. Peygamberin maddesel varl›¤›y-
la, yaln›z ruhuyla ya da düflte gö¤e ç›k›p Tanr› kat›na vard›¤›,
maddesel varl›¤›yla ç›km›flsa bu ç›k›fl›n merdivenle mi, Cebra-
il’in kanad› üzerinde mi, Burak denilen, kat›ra benzer ve çok ka-
natl› bir kufla binerek mi gerçekleflti¤i tart›flmal›d›r. De¤iflik bi-
çimlerde anlat›lan miraç olay›n›n en yayg›n olan› flöyledir: Hz.
Muhammet, bir gece Cebrail’in k›lavuzlu¤u ile Mekke’den Ku-
düs’e gider. Kudüs’te Mescidi Aksa’n›n bulundu¤u yerden gö¤e
yükselir. Yükseldi¤i yerde bulunan, kendinin ya da Burak’›n
ayak izi bugün bile durmakta ve ziyaretçilere gösterilmektedir.
Hz. Muhammet’i, gö¤ün her kat›nda geçmifl ça¤lar›n peygam-
berleri karfl›lar. Yedinci kat gökte Sidretü’l-Münteha (s›n›r a¤a-
c›) yan›nda Cebrail, daha ileri gidemeyece¤ini bildirerek ondan
ayr›l›r. Hz. Muhammet, Tanr› kat›na var›p onunla konuflur. Tan-
r›’y› görüp görmedi¤i tart›flmal›d›r. Müslümanlar›n befl vakit na-
maz› miraçta farz olunmufltur. Tanr› ilkin, Müslümanlar›n gün-
de elli vakit namaz k›lmalar›n› buyurur. Ancak Hz. Muhammet’in
ricas› üzerine befl vakte indirir. Tasavvufçulara göre miraç, yet-
kinleflerek Tanr›sal gizlere ermedir. Kimi fiiî mezhep inan›fllar›-
na göre ise Hz. Muhammet, miraçta Tanr› olarak Ali’yi görmüfl
ve Ali’nin Tanr› oldu¤unu anlam›flt›r. ‹slâm dünyas›nda miraç
gecesi (miraç kandili), recep ay›n›n 26-27. günleri aras›ndaki
gece olarak kutlan›r. ‹slâm edebiyat›nda miraç olay›n› anlatan ve
Miraciye ad› verilen yap›tlar yaz›lm›flt›r.
M‹RYOKEFALON SAVAfiI,
Anadolu Selçuklular› ile
Bizans ‹mparatorlu¤u aras›nda yap›lan savafl (Eylül 1176). Bi-
zans ‹mparatoru I. Manuel, Türkmen ak›nlar›n› önlemek, Anado-
lu’daki Selçuklu ilerlemesini durdurmak için 1176 bahar›nda
büyük bir orduyla harekete geçti. Hedefi Anadolu selçuklu Dev-
leti’nin baflkenti Konya’yd›. Fakat Konya’ya Eskiflehir üzerinden
de¤il, Selçuklular› flafl›rtmak için, Denizli yöresinden varmay›
plânl›yordu. II. K›l›ç Arslan komutas›ndaki Anadolu Selçuklu or-
dusu ve Türkmen gruplar› Bizans ordusunu Miryokephalon’da
(bugünkü Hoyran Gölü ile Kumdanl› aras›ndaki da¤ geçitlerin-
de) pusuya düflürdü. Bizans ordusu a¤›r kay›plar verdi, tüm
a¤›rl›klar› Selçuklular›n eline geçti. Savafl sonunda yap›lan ant-
laflmayla Bizans, Eskiflehir surlar›n›n y›k›lmas›n› ve bir miktar
savafl tazminat› ödemeyi kabul etti. Bu savafl Bizans’›n Türkleri
Anadolu’dan ç›karabilmek umuduyla yapt›¤› giriflimlerin sonun-
cusu oldu. Bu tarihten sonra Bizans Türklere karfl› sald›r› poli-
tikas›n› bir tarafa b›rakt› ve kesin olarak savunmaya çekildi.
M‹SAKIM‹LLÎ,
son Osmanl› Meclisi Mebusan› taraf›ndan
28 Ocak 1920’de kabul edilen kararlar. Ali R›za Pafla Hüküme-
ti’nin kurulmas›yla ‹stanbul Hükümeti ile Anadolu’daki millî mü-
cadele taraftarlar› aras›nda bir yak›nl›k ve amaç birli¤i meydana
gelmiflti. 12 Ocak 1920’de toplanan son Osmanl› Meclisi Me-
busan›’ndaki mebuslar aras›nda da millî mücadeleye taraftar
olanlar ço¤unluktayd›. Millî mücadeleye taraftar olan mebuslar
mecliste bir “Felâh› Vatan” grubu kurdular, bir k›s›m mebuslar
‹stanbul’a gelirken Ankara’da Mustafa Kemal ile görüfltüler,
onunla belli konularda anlaflt›lar. Misak›millî’nin metni de Mus-
tafa Kemal ile Ankara’da bir k›s›m milletvekili aras›nda kararlafl-
t›r›ld›. Bu metin ilk önce Felâh› Vatan grubunun gizli toplant›-
s›nda benimsendi, sonra da Meclisi Mebusan taraf›ndan kabul
edildi. Meclisi Mebusan taraf›ndan kabul edilen Misak›millî,
tüm dünya parlamentolar›na ve bas›na bildirildi. Misak›millî, al-
t› maddeden ibaretti. Maddelerde flunlar dile getiriliyordu: 1)
Mondros Mütarekesi imzaland›¤› zaman düflman ordular› tara-
f›ndan iflgal edilmifl olan ve nüfusunun ço¤unlu¤unu Araplar›n
meydana getirdi¤i Osmanl› topraklar›n›n gelece¤i, o topraklar
üzerinde yaflayan halk taraf›ndan serbestçe verecekleri oylarla
belirlenecektir. Fakat mütareke s›n›rlar› içinde Osmanl›-‹slâm
ço¤unlu¤unun oturdu¤u k›s›mlar, ayr›l›k kabul etmez bir bütün-
dür. 2) Halk› ilk serbest kald›klar› zaman halkoylamas› ile ana-
vatana kat›lm›fl olan Kars, Ardahan ve Artvin için gerekirse tek-
rar serbest bir flekilde halkoyuna baflvurmay› kabul ederiz. 3)
Türkiye’ye b›rak›lan Bat› Trakya’n›n hukukî durumunun saptan-
mas›, orada yaflayan halk›n özgürce verecekleri oya göre olma-
l›d›r. 4) ‹slâm Halifeli¤i’nin, Osmanl› Hükümeti’nin ve saltanat›-
n›n merkezi olan ‹stanbul kentiyle Marmara Denizi’nin güvenli-
¤i her türlü sald›r›dan korunmal›d›r. Bu esas sakl› kalmak koflu-
luyla Akdeniz, Karadeniz ve Bo¤azlar’›n dünya ticaret ve ulafl›-
m›na aç›lmas› hakk›nda bizimle di¤er bütün ilgili devletlerin bir-
likte verecekleri karar geçerlidir. 5) ‹tilâf Devletleri ile düflman-
lar› ve baz› ortaklar› aras›nda kararlaflt›r›lan bar›fl esaslar› içinde
az›nl›klar›n hukuku, komflu memleketlerdeki Müslüman halk›n
da ayn› hukuktan yararlanmalar› umuduyla kabul ve temin edi-
lir. 6) Millî ve iktisadî geliflmemizin imkân dairesine girmesi ve
daha ça¤dafl, düzenli bir idare fleklinde yönetilmesi için her
devlet gibi bizim de geliflmemizin güvence alt›na al›nmas› ve
tam bir serbestli¤e sahip olmam›z, yaflam›m›z›n ve var olmam›-
z›n temel kofluludur. Bu sebeple siyasî, adlî, malî geliflmemize
engel olan kay›tlar› kabul etmeyiz. Tahakkuk edecek olan borç-
