okul ansiklopedisi - page 630

TRAKYA ÜN‹VERS‹TES‹
630
Türkün yaflad›¤› Bat› Trakya’n›n (Yunancas› Dytiké Thraké) ala-
n› 8.480 km
2
’dir ve nüfusu 100.000’e yaklafl›r. Bafll›ca kentleri
Gümülcine ve Dedea¤aç’t›r. Do¤u Trakya ya da Türkiye’de kul-
lan›ld›¤› flekliyle “Trakya”, Türkiye Cumhuriyeti’nin Avrupa’da
kalan topraklar›n›n tümü için kullan›lan bir add›r. ‹stanbul ve
Çanakkale bo¤azlar› ve Marmara Denizi’yle Asya’dan ayr›l›r. Do-
¤uda Karadeniz, kuzeyde Bulgaristan ve bat›da Meriç vadisinin
bat›s›nda kalan Bat› Trakya ile s›n›rlanan Trakya’n›n gerçek ala-
n› 24.378 km
2
’dir. ‹stanbul ilinin daha genifl ve nüfuslu k›sm›
ile, Edirne, K›rklareli, Tekirda¤ ve Çanakkale illerinin bir bölü-
münü içine al›r.
TRAKYA ÜN‹VERS‹TES‹,
Edirne’de yüksek ö¤retim ku-
rumu. 1982’de ö¤retime aç›ld›. Yedi fakülte (Çorlu Mühendislik
Fak., E¤itim Fak., Fen-Edebiyat Fak., ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler
Fak., Mühendislik-Mimarl›k Fak., Tekirda¤ Ziraat Fak., T›p Fak.)
ve on yedi yüksekokuldan oluflur.
TRAMVAY,
demir raylar üzerinde iflleyen bir kent içi tafl›t
arac›. Önceleri atla çekilirken sonralar› bas›nçl› hava motorlu
tramvaylar kullan›lm›fl, daha sonra da elektrikli tramvaylar ya-
p›lm›flt›r. Vagonlar›, tren vagonlar›n› and›r›r. Motoruna elektrik
ak›m›n›, ya raylardan ya da havai hattan al›r. Türkiye’ye ilk tram-
vay 3 Eylül 1869’da Konstantin Karopano Efendi’nin kumpanya-
s› taraf›ndan getirilmifltir. Atla çekilen bu tramvaylar ilk hat ola-
rak Azapkap›-Galata-Tophane-Befliktafl hatt›nda çal›flm›flt›r. ‹s-
tanbul’da tramvay, Rumeli yakas›nda 12 A¤ustos 1961, Anado-
lu yakas›nda ise 14 Kas›m 1967 tarihinde kald›r›lm›fl, 1991 y›-
l›nda Taksim-Tünel hatt›na yeniden tramvay konulmufltur.
TRT
(Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu), yurt içine ve d›-
fl›na yönelik her türlü radyo ve televizyon yay›m› yapmak, bunun
için gerekli araç-gereçleri sa¤lamak, kurmak ve iflletmek yetki-
si olan kamu tüzel kiflili¤ine sahip kurulufl. 1964’te 359 say›l›
yasayla kuruldu. Kurulufl yasas›nda kurumun, her türlü yay›n
faaliyetlerinde Anayasa’n›n özüne, Cumhuriyet’in özelliklerine,
Atatürk devrim ve ilkelerine, ça¤dafl yay›n anlay›fl›na uygun ça-
l›flaca¤›; yans›z haber sunaca¤›; Anayasa çerçevesinde karfl›t
görüfllere de yer verece¤i; seçimlerde partiler ad›na yap›lacak
propaganda konuflmalar›n›, bütçe görüflmelerini vb. yans›z ola-
rak aktaraca¤› hükme ba¤land›. 1937’de ç›kar›lan Telsiz Yasa-
s›’nda yap›lan de¤ifliklikle de yay›n araçlar› kurmak, iflletmek te-
kelini elde etti. Yine ayn› yasayla TRT yönetim birimleri olan,
Yönetim Kurulu, TRT Seçim Kurulu ve Genel Dan›flma Kuru-
lu’nun görev ve yetkileri ile oluflma biçimleri belirlendi. Buna
göre Seçim Kurulu, Cumhurbaflkan›’n›n üniversite rektörleri
aras›ndan seçece¤i dört üye ile Millî Güvenlik Kurulu sekrete-
rinden oluflmaktad›r. Yönetim Kurulu ise dokuz kifliden ibaret
olup buraya üniversiteler, bas›n, iflçi ve iflveren temsilcileri, ti-
yatro ve bale, esnaf vb. temsilcileri kat›lmaktad›r. 1982 Anaya-
sas› ile TRT Türk Devleti’nin varl›k ve ba¤›ms›zl›¤›n›, ülkenin ve
milletin bölünmez bütünlü¤ünü, toplumun huzurunu, cumhuri-
yetin temel ilkelerini koruyacak biçimde yay›n yapmakla yü-
kümlü k›l›nd›. TRT, uzun, orta, k›sa ve çok k›sa (1974’te FM)
dalga olmak üzere birkaç dalgadan yay›n yapar. Bu yay›nlar
TRT1, TRT2, TRT3, TRT4 birimlerine ayr›lm›fl; ayr›ca d›fla yay›n
yapan “Türkiye’nin Sesi” ve “Polis Radyosu”, “‹stanbul Teknik
Üniversitesi” radyolar›n› da bünyesinde toplam›flt›r.
TUBA,
en kal›n sesli ve en büyük nefesli çalg›. Tubalar pis-
tonludur ve tenor-tuba, bas-tuba olmak üzere ikiye ayr›l›r.
TUFAN,
kötülü¤e sapm›fl insanlar› cezaland›rmak için Tanr›
taraf›ndan gönderildi¤ine inan›lan büyük ya¤mur. Tufandan ilk
kez Tevrat’ta söz edilmifl, ondan ‹ncil ve Kuran’a geçmifltir. Ku-
ran’a göre Nuh Peygamber, kavmine Tanr›’n›n emirlerini bildir-
di¤inde kavmi ona ve onun peygamber oldu¤una inanmad›.
Yapmalar› yasaklanan fleyleri yapmaya devam etti. Bunun üzeri-
ne Tanr›, Nuh’a bir gemi yapmas›n›, yeryüzündeki bütün canl›lar-
dan birer çift alarak gemiye binmesini söyledi. Ondan sonra kor-
kunç ya¤murlar bafllad›. Yeryüzünün her taraf› sularla kapland›.
Nuh’un gemisi günlerce suyun üstünde kald›. Sonunda sular ya-
vafl yavafl çekildi ve gemidekiler karaya ç›karak insan ve öbür
canl›lar›n soyunu yeniden ço¤altt›lar. Arkeolojik çal›flmalar ge-
niflledikçe yaln›zca kutsal kitaplara özgü oldu¤u san›lan bu öy-
künün, asl›nda onlardan çok daha eski oldu¤u ve hemen bütün
ilkel kavimlerce bir Tufan efsanesi yarat›lm›fl bulundu¤u ortaya
ç›kt›. Bugüne kadar bulunabilmifl en eski Tufan efsanesi, Sami-
lerin G›lgam›fl Destan›’nda anlat›land›r. Bunun d›fl›nda Güney
Amerika’dan Kuzey Asya’ya ve Filipinler’e kadar bütün dünyada
‹lk Ça¤ kavimleri benzer öyküler yaratm›fllard›r. Son zamanlarda
Sümerlerin Ur kentinde bir uygarl›k kat›n›n balç›k tabakas›yla ör-
tülü olarak bulunmas›, tufan efsanesinin tarihî bir kökeni oldu-
¤unu savunanlarca kan›t olarak kullan›lmaktad›r. Büyük bir ola-
s›l›kla bu öykü, insanl›¤›n çok erken dönemlerinde gerçekleflen
bir afetin toplumlarda yaflayan an›s› olsa gerektir.
NUH
TU⁄RA,
Osmanl› ‹mparatorlu¤u’nda, Selçuklularda, Anadolu
beyliklerinde, Memlûklerde hükümdarlar›n imza ve simgesi ola-
rak kullan›lan iflaret. Osmanl›larda, antlaflma, berat, namei hü-
mayun gibi belgelerin bafl taraf›na niflanc› denilen görevliler ta-
raf›ndan yaz›l›rd›. Osmanl›larda ilk tu¤ra, Orhan Bey’in tu¤ras›d›r.
TULUAT
ORTAOYUNU
TUNA
(Almanca: Donau, Çekçe ve H›rvatça: Dunaj, Macarca:
Duna, S›rpça, Bulgarca ve Rusça: Dunav, Romence: Dunarea;
Lâtince. Danubius), uzunlu¤u (2.857 km
2
) ve oldukça düzenli
debisiyle (ortalama 7.000 m
3
/sn) Avrupa’n›n Volga’dan sonraki
ikinci büyük ›rma¤›. De¤iflik kollar› aras›nda uyum olmamakla
birlikte, Würtemberg’den Karadeniz’e kadar Orta ve Do¤u Avru-
pa’y› bat›dan do¤uya kateden tek do¤al ulafl›m yolunu oluflturur.
Afla¤› 盤›r›n›n k›fl›n buz tutmas›na ra¤men Regensburg’dan iti-
baren ulafl›ma elveriflli olan ve üzerinde birçok liman bulunan
Tuna, yeni Main-Tana kanal›yla Ren Irma¤›’na ba¤lanm›flt›r.
1992’de tamamlanan kanal, do¤uyla bat› aras›nda önemli bir ti-
carî trafik sa¤lar. Tuna-Elbe-Oder ba¤lant›s›, Moravya havzas›n›
izleyen 300 km. uzunlu¤unda bir kanal›n aç›lmas›yla gerçekle-
flecektir. Karaorman’dan do¤an Tuna, Breg ve Brigach’›n Dona-
ueschingen’de birleflmesiyle oluflur. Schwaben Jura’s›n›n ete¤i
boyunca akar, sonra Avusturya Alpleriyle yafll› Bohemya kütlesi
aras›nda bir koridor oluflturur. Viyana ve Btratislava’dan geçer,
Alpleri ve Karpatlar›n kollar›n› aflt›ktan sonra büyük Pannonia
1...,620,621,622,623,624,625,626,627,628,629 631,632,633,634,635,636,637,638,639,640,...672
Powered by FlippingBook