VOLTAMETRE
653
ni bir sefere ç›kt›. Önce Budin, Avusturyal›lardan kurtar›ld›. 27
Eylül 1529’da Viyana önlerine var›ld›. Kanunî, ota¤›n› Viyana ya-
k›nlar›nda Simmering’de kurdu. Viyana’y› Avusturyal› general-
lerden Nicolas de Salm ile Von Roggendorf savunuyordu. Viya-
na’ya birkaç sald›r› yap›ld›, son sald›r› 12 Eylül 1529’da oldu. Bu
sald›r›n›n da baflar›s›z olmas› üzerine kuflatma kald›r›ld›.
V‹YANA KUfiATMASI II,
Osmanl› ordular›n›n Viyana’y›
ikinci kez kuflatmas› (14 Temmuz-12 Eylül 1683). Avusturya
‹mparatorlu¤u’nun bask›lar›ndan yak›nan Protestan Macarlar,
Osmanl›lardan yard›m istedi. Sadrazam Merzifonlu Kara Musta-
fa Pafla, Macar Beyi ‹mre Tököli’ye yard›m için söz verdi ve sa-
vafl istemeyen Padiflah IV. Mehmet’e, düzenledi¤i yeniçeri
ayaklanmas›yla savafl karar› ald›rtt›. Sadrazam komutas›ndaki
Osmanl› ordusu 14 Temmuz 1683’te Viyana önlerine geldi. An-
cak, kentin kuflat›lmas›ndan korkuya düflen Avrupa devletleri,
Leh Kral› Jan Sobieski komutas›ndaki müttefik ordusunu Viya-
na’ya yard›ma gönderdi. Viyana önlerindeki savaflta Osmanl› or-
dusu bozguna u¤rad› ve da¤›n›k biçimde geri çekilmek zorunda
kald›. IV. Mehmet’in emriyle Merzifonlu Kara Mustafa Pafla
Belgrad’da idam edildi. Bu kuflatman›n ard›ndan Osmanl› Dev-
leti, Karlofça Antlaflmas›’na (1699) dek Avrupa devletleri karfl›-
s›nda sürekli yenilgiye u¤rad›.
V‹YOLA,
yayl› çalg›lar ailesinden alto sesli çalg›. Dört telli olan
viyolan›n keman ile viyolensel aras›nda bir sesi vard›r. ‹lk kez 15.
ve 18. yüzy›llar aras›nda kullan›lm›flt›r. Viyola, senfonik orkestra-
larda ve kuartetlerde yer ald›¤› gibi solo saz› olarak da kullan›l›r.
V‹YOLONSEL,
yayl› çalg›lar ailesinden tenor sesli çalg›.
Dört telli olan bu çalg› kemana benzer, ancak kemandan çok da-
ha büyüktür. Viyoladan bir oktav daha kal›n sesi vard›r. ‹ri gövde-
si, tok ve ahenkli sesiyle senfoni orkestralar›nda, oda müzi¤inde
genellikle piyanoya efllik eden ya da solo olarak dinlenen viyo-
lonsel ilk olarak 17. yüzy›lda ‹talya’da ortaya ç›kt›. Çello da denir.
V‹ZON,
sansargillerden, Amerika ve Avrupa’da yaflayan, kür-
kü için avlanan memeli. En bilinen iki türü Amerika vizonu
(Mustela vison)
ve Avrupa vizonudur
(M. lutreola),
Amerika sansar› ve mink de denen birinci türün kürkü daha de-
¤erlidir. Bu hayvan›n boyu 30-35 cm, kuyru¤u püsküllü, s›rt›
koyu, karn› aç›k kahverengidir. Batakl›k samuru da denen Avru-
pa vizonunun boyu 35 cm, postu koyu kahverengidir. Vizonlar
ormanl›k yerlerde ve su kenarlar›nda yaflarlar. Ayr›ca kürkleri
için çiftliklerde de üretilirler. Kürklerinin bozulmadan elde edile-
bilmesi için zehirlenerek öldürülürler. Kürkü de¤erli olan bir
baflka tür de Sibirya vizonudur
(M. sibirica).
VOLKAN
→
YANARDA⁄
VOLT,
1 amperlik ak›m geçiren ve bu s›rada 1 watt’l›k güç har-
cayan bir iletkenin uçlar› aras›ndaki potansiyel fark› olarak ta-
n›mlanan potansiyel, potansiyel fark› ve elektromotor kuvvet bi-
rimi (simgesi V).
VOLTAMETRE,
içinde elektroliz yap›lan kap ve bu s›rada
bir elektrodunda a盤a ç›kan madde miktar›na ba¤l› olarak üze-
rinden geçirilen elektrik miktar›n› ölçmeye yarayan ayg›t.
