W
654
W,
Türk alfabesinde yer almayan ve “dubl›ve” ya da “dab›lyu”
olarak okunan harf. Yabanc› sözcüklerde ya da kimi bilimsel te-
rim ve biçimlerde geçerek “v” sesini verir. Küçük harfle fizikte
aç›sal frekans›n, aç›sal h›z›n, matematikte uzay aç›s›n›n; büyük
harfle kimyada tungsten elementinin, fizikte “watt”›n ve iflin sim-
gesi.
WATT,
1 saniyede 1 joule’luk enerji harcamas›yla oluflan güç
olarak tan›mlanan mekanik, ›s› ve elektrik enerjisi birimi (simge-
si W). 1 amperle 1 voltun çarp›m› 1 watt’a eflittir. Elektrik ampul-
lerinin gücü genellikle watt cinsinden ifade edilir. Pratikte, gücü
1 watt olan bir makinenin ya da elektrik devresinin bir saat sü-
resince yaratt›¤› ya da harcad›¤› enerji demek olan watt-saat ve
daha çok bunun 1.000 kat› olan kilowatt-saat de elektrik enerji-
sini belirtmekte kullan›l›r.
WATT, James
(1736 Greenock/‹skoçya-1819 Heathfi-
eld/Birmingham yak›nlar›), ‹ngiliz mühendisi ve mucidi. ‹lk ve-
rimli buhar makinesini yapt›. Londra’da bir süre ç›rak olarak tek-
nik alet imalinde çal›flt›. Daha sonra bu konulardaki çal›flmas›n›
Glasgow’da sürdürdü. Ola¤anüstü hüneri ve matemati¤e olan il-
gisiyle Glasgow Üniversitesi, bilim adamlar›na teknik konularda
yard›mc› oldu. 1765’te Newcomen yap›s›, atmosfer bas›nçl› bir
buhar makinesini gelifltirmeye çal›fl›rken, buhar odac›¤›yla yo-
¤unlaflt›rma odac›¤›n› birbirinden ay›rmak gerekti¤ini kavrad›.
Parkta yürürken akl›na gelen bu düflünce, ilk ekonomik buhar
makinesinin ana özelli¤ini oluflturdu. Böylece önce buhar girifli
ve ard›ndan yo¤unlaflt›rma s›ras›nda silindirde meydana gelen
›s› kayb›n› önlemifl oldu. Bu buluflunun 1769’da patentini alan
Watt, Birminghaml› ifladam› Matthew Boulton ile iflbirli¤i yapa-
rak onun fabrikas›nda seri üretime geçti (1775). Yeni bulufllarla
makinesini daha da gelifltirdi. Makinenin ileri-geri hareketini,
bir diflli sistemiyle dairesel harekete dönüfltürerek fabrikalarda
güç kayna¤› olarak kullan›lmas›n› sa¤lad›. 1782’de pistonun her
iki taraf›na da buhar bas›nc› uygulamaya olanak veren “buhar
çekmecesi” bulufluyla makinesini çift tarafl› çal›fl›r hâle getirdi.
Merkezkaç kuvvet etkisiyle yana aç›lan metal toplar›n bir yay di-
rencini yenmesiyle çal›flan h›z regülatörü de Watt’›n önemli bu-
lufllar› aras›ndad›r.
WEB,
internet ortam›nda, birbirine ba¤l› belgelere ulaflmay›
sa¤layan Wide Web adl› sistemin k›sa ad›. Bu sistemde belgeler
web sitelerinde web sayfalar› hâlinde yer al›r.
WEB S‹TES‹,
internette belge ça¤›rma sisteminde bir kifliye
veya kurulufla ait belge. Bir girifl sayfas› ile ona ba¤l› sayfalar-
dan oluflur. Her web sitesinin bir adresi vard›r.
WEBER,
S‹ birim sisteminde manyetik ak› birimi (simgesi
Wb). Bir sar›ml›k bir devrede, de¤eri 1 saniyede düzgün bir h›z-
la s›f›ra düflürüldü¤ünde, 1 voltluk bir elektromotor kuvvet yara-
tan manyetik ak› miktar› olarak tan›mlan›r. 1 Wb=10
8
maxwell.
W‹LDE, Oscar Fingal O’Flahertie Wills
(1854 Dub-
lin-1900 Paris), ‹rlanda as›ll› ‹ngiliz yazar. Babas› doktor, anne-
si flairdi. ‹lk ve ortaö¤renimini Dublin’de tamamlad›. ‹ngiltere’ye
giderek Oxford Üniversitesi’ne yaz›ld› (1874). “Sanat sanat için-
dir” görüflünü savunan estetikçi ak›m› benimseyerek k›sa sürede
bu ak›m›n ‹ngiltere’deki öncüsü oldu. Ö¤renimini bitirdikten
sonra Londra’ya yerleflti (1879). Soylu çevrelere girdi ve yap›tla-
r›ndan çok, kiflili¤iyle büyük ün yapt›. 1892-1895 y›llar› aras›n-
da yazd›¤› komedileriyle flafl›rt›c› bir baflar› kazand›. Bu oyunlar-
da kendini bulan yüksek tabaka, onu coflkuyla alk›fllad›. Ancak
genç bir lordla kurmufl oldu¤u iliflki, sonunda bafl›na ifl açt›. ‹ki
y›l hapiste yatt›. Bu olay toplumsal ve parasal aç›dan onun y›k›-
m› oldu. Hapisten ç›kt›ktan sonra takma bir ad alt›nda Fransa’da
yaflad›. Yoksul, hasta ve yaln›z bir insan olarak orada öldü.
